آشنایی با فرآیندهای جوشکاری و بازرسی جوش در ساختمان

مبانی طبقه‌بندی روش‌های جوشکاری

روش‌های جوشکاری برحسب نوع منبع حرارت، نحوه حفاظت حوضچه مذاب از اتمسفر محیط و نوع الکترود از نظر مصرفی و یا غیر مصرفی بودن، تقسیم‌بندی می‌شوند.

فرآیندهای متداول جوشکاری

انواع فرآیندهای متداول جوشکاری به شرح زیر است:
1)   جوشکاری قوس الکتریکی با الکترود روکش‌دار (SMAW)
2)   جوشکاری قوس الکتریکی تحت حفاظت گاز (GMAW)
3)   جوشکاری قوس الکتریکی زیر پودری (SAW)

مزایای جوشکاری با الکترود روکش‌دار

الف) دارای تجهیزات نسبتا ساده، ارزان و قابل حمل است.
ب) کاربرد گسترده‌ای دارد ( خال جوش‌زنی، جوش‌های منقطع، جوش‌های پیوسته )
ج) در نواحی با دسترسی محدود قابل استفاده ست.
د) برای جوشکاری بیشتر فلزات و آلیاژها مناسب است.

معایب جوشکاری با الکترود روکش‌دار

الف) نرخ رسوب در مقایسه با جوشکاری قوس الکتریکی تحت حفاظت گاز و یا جوشکاری قوس الکتریکی زیر پودری کم است.
ب) به دلیل نیاز به تعویض الکترود، پیوستگی جوشکاری مقدور نیست.
ج) سرعت جوشکاری زیاد نیست.
د) روکش الکترود در معرض آسیب است.

دستگاه‌های جوشکاری

الف) جریان متناوب ( Alternative current) که با علامت اختصاصی "AC"نشان داده می‌شود.
ب) جریان مستقیم ( Direct current)که با علامت اختصاصی "DC" نشان داده می‌شود.

انواع دستگاه‌های جوشکاری عبارتند از:

ترانسفورماتور، رکتیفایر، دینام، موتور ژنراتور

ترانسفورماتور

این دستگاه از برق شهر تغذیه کرده و خروجی آن جریان متناوب با همان فرکانس برق شهر است. وظیفه اصلی دستگاه، تغییر اختلاف سطح ( ولتاژ ) و شدت جریان ( آمپراژ ) است.

رکتیفایر ( یکسو کننده )

دستگاهی است برای تبدیل جریان متناوب به مستقیم، دستگاه‌های یکسو کننده دارای طرح‌های متعدد برای مقاصد مختلف است. انعطاف‌پذیری یکی از دلایل پذیرش گسترده این دستگاه در صنعت جوشکاری است.

دینام

اگر فرکانس یا تناوب برق را از بین ببریم، یک جریان مستقیم حاصل خواهد شد. به این منظور از دستگاه دینام استفاده می‌شود. به این منظور از دستگاه دینام استفاده می‌شود که به طور کلی از دو بخش محرک و متحرک تشکیل شده است. بخش متحرک باید انرژی لازم را جهت تولید الکتریسیته تامین نماید. این دستگاه دارای ویژگی‌های زیر است:
1)  دارای قوس نفوذی و قوی است.
2)  دارای دوام و عمر طولانی است.
3)  کاربرد زیادی داشته و می‌تواند برای انواع فلزات قابل جوشکاری با قوس الکتریکی به کار می‌رود.

موتور ژنراتور

موتور ژنراتور با دو نوع سوخت می‌تواند تولید برق کند:
الف) موتور ژنراتور با موتور دیزلی ( موتور جوش دیزلی )
ب) موتور ژنراتور با موتور بنزینی ( موتور جوش بنزینی )
در موتور ژنراتورها انرژی شیمیایی به انرژی حرارتی، انرژی حرارتی به انرژی مکانیکی و انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی تبدیل می‌شود و از نظر بازدهی انرژی نسبت به سایر مولدهای جوشکاری کمترین بازدهی را دارد. به وسیله موتور جوش می‌توان جریان متناوب یا مستقیم تولید کرد.

عوامل موثر در انتخاب دستگاه جوشکاری

1.   روش جوشکاری
2.   تعمیر و نگه‌داری
3.   معیارهای اقتصادی
4.   قابلیت حمل
5.   محیط کار
6.   مهارت‌های موجود
7.   ایمنی
8.   سرویس‌دهی سازنده دستگاه
9.   برآوردن الزامات آیین‌نامه‌ها و استانداردها

تقسیم‌بندی الکترودها

الکترودها براساس نوع روکش، جنس مفتول و ضخامت روکش طبقه‌بندی می‌شوند.

طبقه‌بندی الکترودها براساس جنس مفتول

1)  الکترودهای با مفتول فولاد ضد زنگ ( مخصوص جوشکاری فولادهای ضد زنگ )
2)  الکترودهای با مفتول فولاد کم کربن ( مخصوص جوشکاری فولادهای ساختمانی و کم آلیاژ )
3)  الکترودهای با مفتول نیکل ( مخصوص جوشکاری چدن‌ها، آلیاژهای پایه نیکل و فولادهایی با کربن زیاد )
4)  الکترودهای با مفتول آلومینیوم ( مخصوص جوشکاری آلومینیوم و آلیاژهای آن )
5)  الکترودهای با مفتول مس ( مخصوص جوشکاری مس و آلیاژهای آن )

طبقه‌بندی الکترودها براساس نوع روکش

1)  الکترودهای با روکش روتیلی
2)  الکترودهای با روکش روتیلی پودر آهن‌دار
3)  الکترودها با روکش سلولزی
4)  الکترودهای با روکش قلیایی

طبقه‌بندی الکترودها براساس ضخامت روکش

1)  الکترودها با روکش نازک
2)  الکترودها با روکش متوسط
3)  الکترودها با روکش ضخیم
4)  الکترودها با روکش خیلی ضخیم

شناسایی الکترودها

الف) سیستم رنگ در ته مفتول با استفاده از مشخصات سازندگان الکترود
ب) استفاده از روش نام‌گذاری یک آیین‌نامه شامل چند عدد و حرف

روش شناسایی الکترودها در آیین‌نامه AWS W5.1

الف) حرف  Eقبل از یک عدد چهار یا پنج رقمی ( EXXXXX) منظور الکترود است که در روش‌ جوشکاری با قوس الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ب) عدد دو یا سه رقمی بعد از حرف Eمشخص‌کننده حداقل استحکام کششی فلز جوش برحسب کیلو پوند بر اینچ مربع است.
ج) دومین عدد از سمت راست مشخص‌کننده وضعیت مجاز جوشکاری است که الکترود برای آن وضعیت طراحی شده است. به طور مثال الکترودکد EXX1X برای تمام وضعیت‌های جوشکاری قابل استفاده است.

 
د) عدد آخر سمت راست مشخص‌کننده چندین عامل نظیر نوع جریان و قطبیت مورد استفاده (  AC-DCSP-DCRP) و همچنین نوع ترکیبات روکش الکترود است.
 

شرکت فنی و مهندسی مارین سازه مفتخر است آمادگی خود را به منظور ارائه خدمات فنی و مهندسی ( طرح و اجرا ) در زمینه‌های مختلف مهندسی به شرح زیر در شهرهای تهران، کرج، هشتگرد، قزوین، سمنان، قم، قشم، کیش و سایر نقاط کشور اعلام نماید.

1.طراحی، تولید، نصب و راه‌اندازی انواع اسکله‌های شناور بتنی در کاربری‌های متنوع و چند منظوره
2.بهسازی لرزه‌ای و مقاوم‌ساز انواع سازه‌ها و ساختمان‌ها ( طرح و اجرا )
3.طراحی و اجرای کلیه نقشه‌های معماری و سازه
4.طراحی و اجرای سازه‌های خاص